Dünyada son 5 yılda katlanarak büyüyen e-ticaret hacmi, COVID-19 ile birlikte beklentilerin üzerine çıktı. E-ticaretin yeni bir dalı olan, sosyal medya üzerinden yapılan ticaret yapmaya olanak sağlayan s-ticaretin yıldızı ise her geçen gün parlıyor. Çünkü 2021 yılında küresel olarak 3,6 milyar sosyal medya kullanıcısı bulunuyor ve 2025 yılında bu rakamın, 4,41 milyar olması bekleniyor. Mezo Dijital Yönetim Kurulu Başkanı ve Dijital İletişim Uzmanı Dr. Nabat Garakhanova, s-ticarette satış yapanların yüzde 60’ının kadın olduğunu belirtirken, tüm kadınların s-ticaret üzerinden ticaret yaparak girişimci olabileceklerini belirtiyor.
Türkiye’de internete erişim oranı yüzde 82,6’ya ulaşırken, günümüzün yaklaşık 8 saatini internette bunun 3 saatini ise sosyal medyada geçiriyoruz. Türkiye’de yaklaşık 62.1 milyon internet ve 54 milyon sosyal medya kullanıcısı var. 54 milyon sosyal medya kullanıcısının 44 milyonu mobil cihazlar ile sosyal medyaya bağlanmayı tercih ediyor. Türkiye, sosyal medya kullanımında dünyada 13’üncü sırada. İnternette de en çok vakit harcadığımız sosyal medya mecralarının ilk sırasında Youtube, daha sonra Instagram, WhatsApp, Facebook, Twitter gibi sosyal medya hesapları geliyor. 2000’lerin başından itibaren hayatımıza giren e-ticaret, 2021 yılında Türkiye’de 300 milyar TL’nin üzerine çıktı. İnternet üzerinden alışveriş yapan bireylerin oranı da yüzde 44,3 oldu. İnternetten en çok seyahat, elektronik, moda ve güzellik, oyuncak ve hobi ürünleri alıyoruz. Sosyal medyanın hayatımıza dahil olduğu 2005 yılından itibaren de s-ticaret kavramı gelişmeye başladı. Dünyada 2011 yılında 5 milyar dolar büyüklüğe sahip pazar, 2021 yılında 166 milyar dolara ulaştı. Pazarın bu kadar büyümesindeki en büyük rolü ise akıllı telefonların kullanım oranındaki artış oynuyor. Bir anlamda mobil internet kullanımı hem e-ticareti hem de s-ticareti büyütüyor.
1 milyon kişi s-ticaret yapıyor
Sosyal medyadan ürün tavsiyesi veya değerlendirmesi kullanıcıların alım oranlarını doğrudan etkiliyor ve tüketicilerin neredeyse yüzde 80’inin satın alma karar alma süreçlerinde sosyal medya etkili oluyor. Sosyal medya satın alımlarda bu kadar etkili olunca sosyal medyadan satış yapanların sayısı da her geçen gün artıyor. Türkiye’de herhangi bir sosyal medya üzerinden satış yapanların sayısı 1 milyonun üzerinde ve bunun da yüzde 60’ını kadınlar oluşturuyor. Yapılan satışların yüzde 86’sı ürün, yüzde 14’ü ise hizmet temelli. Mezo Dijital Yönetim Kurulu Başkanı ve Dijital İletişim Uzmanı Dr. Nabat Garakhanova, s-ticaret yapanların yüzde 60’ının kadın olduğunu belirtirken, en çok satış yapılan mecranın instagram olduğunu ve çalışan kadınların da ek iş olarak el emeği ürünlerini sosyal medyada satışa sunduğunu sözlerine ekliyor. “Son yıllarda sosyal medya hayatımızın bir parçası haline geldi. Sadece resim paylaşmak, yorum yapmak ya da müzik dinlemek için sosyal medya hesaplarını kullanmıyoruz. Artık ticaret de bu mecralar üzerinden yapılıyor. Özellikle girişimciler, el emeği ürünlerini satmak ya da esnaflar için yeni müşterilere ulaşmak için doğru bir adres olan s-ticarette satış yapanların yüzde 60’ını kadınlar oluşturuyor. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü kutlarken, kadınlarımızın işgücüne katılım oranı yüzde 33,8’e yükseldi. Dr. Nabat Garakhanova 2023 hedefi ise işgücüne katılım oranını yüzde 38,5’e çıkarabilmek. Kadınların işgücüne katılım oranını arttırmak istiyorsak s-ticaret, kadınların iş hayatında var olmaları için büyük bir olanak sağlıyor” diyen Garakhanova, s-ticaretin kadınların kullanmadıkları ikinci el giysi, ayakkabı satışı için de bir fırsat oluşturduğunu söylüyor. Aynı zamanda s-ticaretin yurt dışına satış imkanı verdiğini belirten Dr. Nabat Garakhanova, sosyal medyada aktif bir hesabı bulunan her kadının kıyafetten yemeğe kadar istediği her ürünü, dünyanın en uç noktasına satabileceğini de ifade ederek kadınları internetin imkanlarından yararlanıp girişimci olmaya davet ediyor.
